Để gia công trục côn bằng phương pháp làm lệch ụ động, bạn cần phải thực hiện các tính toán để đảm bảo kết quả chính xác. Do độ côn thường được biểu diễn theo: độ côn/foot, độ côn/inch hoặc độ góc. Vậy bạn đã biết cách tính độ côn chưa? Nếu chưa hãy xem ngay bài viết dưới đây nhé!
Tiện côn là gì?
Tiện côn là hình thức gia công tiện sao cho bề mặt của phôi tạo với trục của nó được một góc <90°. Hay nói cách khác tiện côn là quá trình tiện để tạo ra được các bề mặt côn. Khi tiện côn cần đảm bảo chính xác về độ côn, kích thước, độ đồng tâm và độ nhám bề mặt.
Cách tính độ côn
Tính độ côn/foot
Để tính độ côn/foot (tpf), cần phải biết đường kính lớn(D), đường kính nhỏ(d) và chiều dài trục côn(l). Theo đó, tpf được tính theo công thức sau:
Tính độ lệch ụ động
Để tính độ lệch ụ động, cần phải biết tpf và chiều dài toàn phần(L). Theo đó, công thức để tính độ lệch ụ động nếu biết độ côn/inch là:
Với OL: chiều dài toàn phần của chi tiết. Với những trường hợp không cần tìm tpf, thì công thức dùng để tính độ lệch ụ động là:
Với OL: Chiều dài toàn phần của chi tiết TL, chiều dài phần côn D, đường kính đầu lớn d, đường kính nhỏ
Ví dụ: Tìm độ lệch ụ động cần thiết để tiện côn:
Cách đo độ côn
Hình côn trong và ngoài khi lắp ghép cần phải đỡ lẫn nhau, nghĩa là các bề mặt ngoài của hai hình côn phải được tiếp xúc toàn bộ. Hầu hết các số liệu kiểm tra có thể bắt nguồn từ yêu cầu theo hình bên dưới:
Đường kính D và d
Độ côn C= 1: x
Chiều dài côn L
Sai lệch hình dạng và độ nhám của bề mặt
Góc côn alpha
■ Côn mẫu (Dưỡng côn)
Với dưỡng ống hình côn người ta kiểm tra các chuôi hình côn của dao phay, với dưỡng đo trong hình côn người ta kiểm tra hình côn bên trong của chi tiết. Trước khi kiểm tra bằng calip đo trong hình côn cũng như với dưỡng ống hình côn thì ta sẽ gạch một đường phấn mỏng trên lõi hình côn hoặc chi tiết hình côn theo hướng trục, sau đó xoay phôi và mẫu ngược với nhau. Đường phấn mỏng này phải bị xóa mờ đều. Tại những nơi không bị mờ, hình côn không tiếp xúc. Hai vòng đánh dấu trên mẫu ống côn sẽ được sử dụng như một đường kính chuẩn. Nếu đường kính của hình côn bên trong còn nằm trong dung sai, thì đường kính lớn phải nằm ở giữa hai vòng đánh dấu.
■ Đo hình côn
Có thể đo độ lệch kích thước và hình dạng của hình côn bằng các thiết bị đo bằng khí nén.
Thiết bị đo độ côn được trang bị đồng hồ đo chính xác hoặc đầu đo cảm ứng và đo hoặc là góc hình côn hay hai đường kính kiểm tra trong khoảng cách quy định (Hình 8).
Như vậy, bài viết trên đây chúng tôi đã chỉ ra cho bạn cách tính độ côn cũng như cách đo độ côn nhanh và chính xác nhất. Hy vọng bài viết này của chúng tôi sẽ giúp bạn có thể tính độ côn chính xác nhé.
